Moet een disfunctionerende werknemer naar kantoor komen voor de uitvoering van het verbetertraject?

Het is al wat oudere rechtspraak, maar in deze tijden van Corona en het vele thuiswerken op basis van de RIVM-maatregelen krijgen wij regelmatig de vraag of een werknemer die niet goed functioneert verplicht kan worden om op kantoor te komen werken.

Antwoord: dit hangt af van de omstandigheden van het geval en met name van de aard van de verbeterpunten waar de werknemer aan moet werken.

Het Hof Amsterdam (ECLI:NL:GHAMS:2018:319) heeft in 2018 al eens bevestigd dat een werkgever van werknemer, met wie was overeengekomen dat vrijdag een thuiswerkdag was, mocht verlangen voorlopig op vrijdag op kantoor te komen werken, dit in verband met kritiek op het functioneren van werknemer. Deze werkgever zag namelijk een verband tussen de aanwezigheid op kantoor en de verbetering die de werknemer in het verbetertraject liet zien en wilde dat deze goede lijn werd voortgezet. Verder was onder meer de inflexibele werkhouding een probleem in de arbeidsrelatie en onderdeel van het verbetertraject. Het hielp daarbij niet mee dat de werknemer zich volgens de rechter star opstelde in de discussie over de thuiswerkdag en na uitdrukkelijke instructie om op vrijdagen weer naar kantoor te komen gewoonweg wegbleef. De arbeidsovereenkomst werd uiteindelijk zelfs ontbonden.

N.b. de Wet Flexibel werken was in deze zaak nog niet van toepassing, zodat deze zaak beoordeeld werd aan de hand van de op dat moment geldende criteria uit de rechtspraak om arbeidsvoorwaarden eenzijdig te kunnen wijzigen. Nog altijd geldt echter op grond van de wet geen afdwingbaar recht om te mogen thuiswerken. Er kunnen wel afspraken over worden gemaakt.

Van belang voor de huidige praktijk in tijden van Corona en het overheidsadvies om zoveel mogelijk thuis te werken

Als een werkgever aannemelijk kan maken dat het voor het verloop van het verbetertraject en voor de ontwikkeling en begeleiding van de werknemer op de verbeterpunten noodzakelijk is dat de werknemer op kantoor de werkzaamheden uitvoert dan mag de werkgever dat in alle redelijkheid ook van de werknemer verlangen.

In deze huidige tijden is dan wel essentieel dat de werkgever ervoor heeft gezorgd dat er sprake is van een veilige werkplek en rekening is gehouden met de – ter bestrijding van het coronavirus – sinds december 2020 verscherpte regels in het Arbeidsomstandighedenbesluit:

• het in acht nemen van voldoende hygiënische voorzieningen;
• het geven van doeltreffende voorlichting en onderricht aan werknemers over de bestrijding van SARS-CoV-2 op de arbeidsplaats; en
• het houden van adequaat toezicht op de naleving van de in dit artikel bedoelde noodzakelijke maatregelen en voorzieningen.

Het verschilt per werkplek welke concrete maatregelen een werkgever precies moet nemen.