Burn-out werknemer: toepassing van de arbeidsrechtelijke omkeringsregel bij psychisch letsel van een werknemer

Deze zaak gaat over een werknemer die werkzaam was in de functie van ‘head of product management’ bij Electronics Air Conditioner Europe B.V., Samsung heeft een gedragscode gericht op een veilige werkomgeving alsook een klachtenprocedure.

Werknemer stelt dat zij een burn-out en depressie heeft gekregen door de werkomstandigheden bij Samsung. Werknemer is van mening dat zij door haar manager is gepest, vernederd en geïntimideerd. Zij vindt ook dat het onderzoek over haar klacht daarover onzorgvuldig is uitgevoerd, en dat Samsung niet goed is omgegaan met haar arbeidsongeschiktheid. De werknemer stelt daarom Samsung aansprakelijk voor de als gevolg daarvan door haar geleden en nog te lijden schade en start een procedure.

Zowel de rechtbank als het hof wijzen de vorderingen van de werknemer af. Werknemer heeft volgens het Hof niet aangetoond dat er sprake was van pestgedrag, vernedering en intimidatie. Daarom was er ook geen sprake van een schending van de zorgplicht door Samsung. Volgens het Hof was er daarmee niet voldaan aan de vereisten om de arbeidsrechtelijke omkeringsregel toe te passen.

Wat is de arbeidsrechtelijke omkeringsregel?

Als een werknemer kan aantonen dat hij tijdens het werk is blootgesteld aan omstandigheden die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid én dat hij daadwerkelijk gezondheidsklachten heeft die mogelijk hierdoor zijn ontstaan dan wordt aangenomen dat er een causaal verband is tussen het werk en de schade.

Het is dan aan de werkgever om te bewijzen dat er wel voldoende maatregelen zijn genomen om de schade te voorkomen en dat er dus wel aan de zorgplicht is voldaan. De bewijslast komt daarmee dus bij de werkgever te liggen.

De Hoge Raad en conclusie van de advocaat-generaal

De werknemer stelt een cassatieberoep in.

Werknemer vindt dat het hof het beoordelingskader van artikel 7:658 BW (werkgeversaansprakelijkheid) heeft miskend en dat het hof op onjuiste wijze toepassing heeft gegeven aan de ‘arbeidsrechtelijke omkeringsregel’. Het Hof had volgens werknemer moeten aannemen dat er een vermoeden van causaal verband was tussen haar gezondheidsklachten en de werkomstandigheden en de bewijslast bij de werkgever moeten leggen.

De Hoge Raad heeft de klachten van de werknemer beoordeeld, maar deze kunnen niet leiden tot vernietiging van dat arrest van het Hof.

Voor de praktijk

Voor de praktijk is vooral de conclusie van de Advocaat-Generaal bruikbaar. Daaruit volgt kort gezegd dat het voor werknemers niet simpel is om te komen tot aansprakelijkheid van werkgevers voor psychische schade, zoals een burn-out.

Bij psychische aandoeningen zijn causaliteit en de zorgplicht van de werkgever vaak nauw met elkaar verweven en daarom moet de werknemer gemotiveerd stellen dat zijn werkomstandigheden zodanig waren dat aannemelijk is dat de oorzaak van bijvoorbeeld een burn-out of depressie daarin kan worden gevonden.

Medische verklaringen die grotendeels waren gebaseerd op verklaringen van de werknemer zelf, zonder nader objectief onderzoek, konden in deze procedure daarom niet als doorslaggevend bewijs dienen. Een werknemer zal dus meer en objectief onderbouwd moeten stellen dat werkomstandigheden de oorzaak zijn van zijn/haar gezondheidsklachten.