Thuiswerken: dringend advies vanuit de overheid. Werkgevers opgelet!

Minister President Rutte heeft op maandag 14 december 2020 opnieuw in zijn toespraak bevestigd dat thuiswerken de komende maanden de norm blijft en heeft werkgevers dringend opgeroepen om thuiswerken mogelijk te maken. Bij deze oproep doen zich enkele vragen voor, voornamelijk de vraag wat de rechten van de werkgever zijn in dit geheel? Hierbij zij opgemerkt dat wij er vanuit gaan dat alle werkgevers vanuit het goed werkgeverschap het dringende advies vanuit de overheid zo veel mogelijk naleven.

Heeft de werknemer een absoluut recht op thuiswerken?

Recentelijk heeft de rechter geoordeeld dat aan het zeer algemeen geformuleerde overheidsadvies om zoveel mogelijk thuis te werken geen absoluut recht op thuiswerken kan worden ontleend. Het standpunt van de werknemer dat het overheidsadvies de instructiebevoegdheid van werkgever inperkt en/of op grond van de redelijkheid en billijkheid het overheidsadvies door een goed werkgever moet worden opgevolgd, hield geen stand. De werkgever kan dus nog altijd instructies geven als het gaat om de plek waar de werkzaamheden moeten worden uitgevoerd. Deze instructies zullen in principe door de werknemer moeten worden opgevolgd. Wel zal de werkgever aannemelijk moeten maken dat de werknemer nodig is op de werkvloer.

Waar moet de werkgever op letten bij de thuiswerkplek?

Ook voor het thuiswerken geldt de algemene norm dat een werkgever zorgdraagt voor een veilige en gezonde werkplek. In de huidige Corona periode, is dit niet anders. Een werkgever moet er daarom op toezien dat de thuiswerkplek bijvoorbeeld ergonomisch juist is ingericht. Kosten die een werkgever maakt in het kader van de verplichtingen op grond van de Arbeidsomstandighedenwetgeving, komen voor rekening van de werkgever. Wel geldt voor thuiswerken een verlicht Arbo-regime. Dit betekent dat een werkgever niet hoeft te voldoen aan bepaalde Arbo-verplichtingen, zoals bijvoorbeeld het inrichten van vluchtroutes, maar dat er wel een goede basis moet zijn om de werkzaamheden vanuit huis te kunnen verrichten. Denk hierbij aan het ter beschikking stellen van een laptop, de mogelijkheid voor de werknemer om te bellen en een deugdelijk bureau met bureaustoel etc.

Betekent dit dan dat de werkgever voor de komende paar weken dan iedere werknemer een volledig ingerichte thuiswerkplek dient te verschaffen? Het antwoord hierop is ‘nee’. Hoewel de zorgplicht van werkgevers zich ook uitstrekt tot de thuiswerkplek, gaat het om inspanningen die redelijkerwijs van de werkgever kunnen worden verwacht. Ofwel: ook hier speelt de redelijkheidstoets een belangrijke rol. Van een werkgever kan bijvoorbeeld moeilijk verwacht worden om voor enkele weken nieuwe laptops aan te schaffen voor werknemers om thuiswerken mogelijk te maken, temeer indien de werkgever kampt met negatieve (financiële) gevolgen van de Corona crisis. 

De vraag is dan ook steeds wat er in redelijkheid van een werkgever verwacht mag worden in een situatie. Wij adviseren werkgevers om te werken met een thuiswerkprotocol, dat zorgt voor een eenduidig en kenbaar beleid.

Heeft de werknemer recht op een thuiswerkvergoeding?

Werknemers kunnen op grond van de wet geen recht op een thuiswerkvergoeding vorderen. We zien wel dat in steeds meer cao onderhandelingen namens vakbonden een thuiswerkvergoeding wordt uitonderhandeld. Mogelijk dat we in de toekomst naar een combinatie gaan van een thuiswerkvergoeding en – voor de dagen waarop wel op kantoor wordt gewerkt – een reiskostenvergoeding, afhankelijk van de functie. Meer weten? Wij wijzen u naar onze bijdrage in BN de Stem.