Actualiteiten arbeidsrechtelijke wetsvoorstellen
Wet Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen
Een belangrijk wetsvoorstel voor zelfstandige ondernemers dat op 11 juni 2024 ter internetconsultatie is gegaan.
Het wetsvoorstel regelt namelijk dat een zelfstandig ondernemer verplicht is zich te verzekeren tegen inkomensverlies bij arbeidsongeschiktheid. Dat kan via de publieke verzekering, of door een private verzekering af te sluiten die aan een aantal voorwaarden voldoet. Volgens demissionair minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering nodig omdat een grote groep zelfstandigen zich momenteel niet verzekert voor arbeidsongeschiktheid.
Op dit moment is er geen verplichting voor zelfstandigen om zich te verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid. Met dit wetsvoorstel worden onder meer de volgende zaken geregeld:
- In geval van arbeidsongeschiktheid wordt 70% van het inkomen ontvangen, waarbij een maximale uitkering van 100% van het minimumloon geldt;
- Moet een ZZP’er 6,5% van de winst aan premie betalen tot een maximum van ongeveer € 195 per maand, gebaseerd op het minimumloon in 2024;
- Wordt een uitkering ontvangen nadat één jaar van ziekte;
- Is de ZZP’er verzekerd tot AOW-leeftijd
Wet overgang van onderneming in faillissement
Op 27 mei 2024 is de Wet overgang van onderneming in faillissement (WOVOF) ter consultatie voorgelegd. Er kan tot 22 juli 2024 op het wetsvoorstel worden gereageerd.
Het doel van dit wetsvoorstel is om de werknemersbescherming bij faillissement te vergroten, vooral in de situatie van een doorstart.
Als er sprake is van een overgang van onderneming (artikel 7:661 e.v. BW) is de hoofdregel dat alle aan de onderneming verbonden werknemers van rechtswege (automatisch dus) overgaan naar de verkrijgende onderneming, dit met behoud van rechten en verplichtingen uit de bestaande arbeidsovereenkomst. Een uitzondering op deze regel is de faillissementsituatie.
Als sprake is van een overgang van een onderneming na faillissement (bijvoorbeeld als er sprake is van een doorstart) dan gelden de werknemersbeschermende regels van overgang van onderneming niet.
Dit wetsvoorstel verandert dit. De WOVOF regelt dat bij overgang van onderneming in faillissement in beginsel alle werknemers van de failliete werkgever van rechtswege overgaan naar de doorstarter. De doorstarter is verplicht de werknemers een nieuwe arbeidsovereenkomst onder dezelfde arbeidsvoorwaarden aan te bieden. Hierop geldt één uitzondering, namelijk in de situatie dat objectieve bedrijfseconomische omstandigheden zijn die noodzakelijkerwijs leiden tot het verlies van arbeidsplaatsen. Als daar sprake van is dan hoeft de doorstarter niet aan alle werknemers een arbeidsovereenkomst aan te bieden. Of sprake is van dergelijke objectieve bedrijfseconomische omstandigheden moet worden beoordeeld over een periode van 26 weken na het moment van de overname.
De WOVOF versterkt ook de medezeggenschapsrechten van de ondernemingsraad (OR) voorafgaand aan een mogelijke doorstart door uitbreiding van het adviesrecht van artikel 25 Wet op de Ondernemingsraden. In dit wetsvoorstel is geregeld dat de curator de OR eerst om advies moet vragen voordat de curator een definitief besluit neemt over de voortzetting van de failliete onderneming of over de overdracht van de onderneming (of een deel daarvan). Omdat in faillissementsituaties snelle beslissingen van de curator veelal nodig zijn, geldt dat de curator de adviestermijn bepaalt maar mag deze niet korter zijn dan drie dagen. Als de curator een van het advies van de OR afwijkend besluit neemt, hoeft de curator niet een maand te wachten alvorens het besluit af te wachten (wat normaal gesproken wel is in een adviestraject met de OR).
Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten
Ook dit betreft nog een wetsvoorstel en is een sterk bekritiseerd wetsvoorstel. Het wetsvoorstel is in behandeling bij de Tweede Kamer. Met dit voorstel wordt een toelatingsstelsel ingevoerd voor uitzendbureaus en andere bedrijven die arbeidskrachten ter beschikking stellen. In het nieuwe stelsel mogen uitleners alleen op de markt opereren als zij daartoe door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) toegelaten zijn en mogen inleners alleen nog arbeidskrachten inhuren van de toegelaten uitleners. Het toelatingsstelsel moet misstanden in de uitzendbranche tegengaan en arbeidsmigranten beschermen.
De demissionaire minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft aangegeven de wet uit te stellen, maar streeft er nu naar deze per 1 januari 2026 in te voeren, om aanvragen voor toelating vanaf 1 juli 2026 mogelijk te maken en te handhaven vanaf 2027.